"Nếu ấn định môn thi trước sẽ không thể thay đổi được tư duy 'học gì thi nấy' của nước mình. Theo tôi, cứ để các học sinh được học với niềm say mê tìm hiểu tri thức, còn việc thi cử chỉ nên xem là hệ quả của quá trình học tập thôi. Môn thi thứ ba thay vì cố định là Tiếng Anh thì nên là bài test tổng hợp để đánh giá quá trình phấn đấu, học tập của các học sinh thế nào, bên cạnh hai môn chính là Văn và Toán.
Tôi làm việc với Nhật Bản về việc sử dụng thuyền viên. Ngày trước, người ta đánh giá cao thuyền viên người Philippines vì họ có tiếng Anh tốt. Nhưng dần dần, họ nhận ra những người này chỉ giỏi mỗi ngoại ngữ và làm được những công việc cơ bản. Còn những việc có độ khó cao, đòi hỏi tư duy kỹ thuật, cần xử lý nhanh khi gặp tình huống gấp, hay cải tiến, sửa chữa thì họ không giỏi, nên việc sử dụng những thuyền viên này ngày một ít đi. Người ta bắt đầu chuyển sang dùng người Việt, khi chúng ta có chuyên môn tốt và cũng bắt đầu sử dụng Tiếng Anh tốt hơn.
Nói thế để thấy tư duy nền tảng, khả năng nhận thức khoa học công nghệ và kỹ năng làm việc mới là thứ quan trọng nhất, tiếp đó mới đến kỹ năng giao tiếp hay sử dụng những công cụ như Tiếng Anh. Người Nhật Bản và Trung Quốc thường tập trung vào khoa học công nghệ, văn hóa, kỹ năng làm việc, nghiên cứu khoa học nên vẫn rất phát triển dù Tiếng Anh không quá giỏi. Thay vào đó, họ có các chuyên gia ngôn ngữ riêng hoặc chỉ học ngoại ngữ ở mức cơ bản.
Làm việc gì chúng ta cũng phải xét cả hai điều kiện cần và đủ. Tri thức và kỹ năng tư duy và học tập là điều kiện cần, còn ngoại ngữ là điều kiện đủ. Ngoại ngữ là phương tiện, chỉ cần có động lực và môi trường thì mọi việc sẽ dễ hơn rất nhiều. Và nếu muốn Tiếng Anh là ngôn ngữ thứ hai thì chúng ta phải dạy các môn KHTN bằng Tiếng Anh để tạo môi trường thì mới thực sự giải quyết được vấn đề.
>> 'Thi bắt buộc Tiếng Anh vào lớp 10 thay vì bốc thăm may rủi'
Chứ các bạn giỏi Tiếng Anh hiện nay đa phần là nhờ học thêm ngoài trung tâm ngoại ngữ chứ không phải do chương trình và giáo viên trên lớp. Vậy nên có bắt buộc thi Tiếng Anh thì cũng không giải quyết được gì. Theo tôi, các môn khoa học cơ bản mới là nền tảng, nên được coi trọng trước. Còn ngoại ngữ chỉ là phương tiện, có thể tập trung ở các cấp học sau. Giống như bạn học đi xe đạp trước rồi mới tập đi xe máy vậy.
Công ty tôi bây giờ chủ yếu dùng tiếng Nhật trong giao tiếp. Các bạn trẻ mới vào công ty phải học ngoại ngữ này từ đầu do trước đây chỉ học tiếng Anh. Cho học mãi những các bạn vẫn không khá hơn so với chúng tôi ngày xưa (do có môi trường tiếp xúc với nhiều người Nhật hơn bây giờ). Nhưng khi làm việc, các bạn ấy vẫn dùng Google Translate, rồi công cụ AI để hỗ trợ.
Tuy có hơi chậm hơn những người giỏi ngoại ngữ, nhưng các bạn vẫn giải quyết các công việc ở mức ổn nhờ năng lực chuyên môn cũng khá. Đặt trường hợp ngược lại, nếu các bạn yếu năng lực chuyên môn thì chắc chắn sẽ bị loại ở 'vòng gửi xe', và cũng không thể làm việc với người nước ngoài được.
Với người nước ngoài, bạn phải có kiến thức chuyên môn mới hiểu được việc và hiểu được ý người ta truyền tải. Chứ nếu chỉ giỏi tiếng Anh mà lại còn là Tiếng Anh giao tiếp thì khi động vào công việc sẽ không hiểu việc, không hiểu từ chuyên ngành, vậy cũng gần như bằng không. Khi đó làm sao các bạn làm được việc?".
Đó là chia sẻ của độc giả Quanghuynhdta xung quanh quan điểm của TP HCM về việc "muốn giữ môn tiếng Anh thi vào lớp 10". Theo dự thảo quy chế thi lớp 10, Bộ Giáo dục và Đào tạo dự tính kỳ thi gồm ba môn, trong đó Toán, Văn bắt buộc, môn còn lại là "lựa chọn". Trong khi đó, nhiều năm nay, TP HCM tổ chức thi lớp 10 công lập với ba môn Toán, Văn, Tiếng Anh. Theo Sở Giáo dục và Đào tạo TP HCM, trong các môn học, chỉ có Tiếng Anh hai lần nằm trong đề án của Chính phủ (năm 2008, 2018) với trọng tâm không chỉ là môn học mà còn là ngôn ngữ, từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai.
Kém tiếng Anh, tôi viết 'I angry with you' trong thư nhận việc 'Bức tranh các trung tâm tiếng Anh vẽ lên không đẹp như thực tế' Tiếng Anh giúp tôi từ trai quê thành ông chủ giữa đất Sài Gòn 'Giỏi Tiếng Anh trong lớp nhưng ra đường không nói chuyện được với ai' Tiếng Anh giúp tôi tăng lương từ 2 triệu đồng lên 1.000 USD Bốn tuần 'câm điếc' tiếng Anh khiến cuộc đời tôi thay đổi Kém tiếng Anh, tôi viết 'I angry with you' trong thư nhận việc 'Bức tranh các trung tâm tiếng Anh vẽ lên không đẹp như thực tế' Tiếng Anh giúp tôi từ trai quê thành ông chủ giữa đất Sài Gòn 'Giỏi Tiếng Anh trong lớp nhưng ra đường không nói chuyện được với ai' Tiếng Anh giúp tôi tăng lương từ 2 triệu đồng lên 1.000 USD Bốn tuần 'câm điếc' tiếng Anh khiến cuộc đời tôi thay đổi